Kapituła nagrody POLONICUS postanowiła za wybitne osiągnięcia w ekonomii przemian wolnorynkowych w Polsce oraz za wyjątkowy wkład w szerzenie świadomości obywatelskiej w jednoczącej się Europie przyznać tegoroczną nagrodę honorową profesorowi Leszkowi Balcerowiczowi.

Profesor Leszek Balcerowicz był wicepremierem i ministrem finansów w trzech rządach RP oraz prezesem Narodowego Banku Polskiego.

Profesor stał się symbolem przemian gospodarczych, jakie zaszły po upadku komunizmu w Polsce w 1989 roku.

Grupa ekspertów, na czele kórej stał pan profesor, stworzyła we wrześniu 1989 roku plan reform, który miał doprowadzić do stabilizacji makroekonomicznej (przede wszystkim do redukcji inflacji) oraz umożliwić transformację z gospodarki centralnie sterowanej do rynkowej.

Ze względu na swój gwałtowny charakter plan ten jest zwyczajowo określany jako terapia szokowa i uzyskał potoczną nazwę - plan Balcerowicza. Sposób przeprowadzenia transformacji w oparciu o ten plan był później naśladowany z różnym skutkiem w innych państwach byłego bloku wschodniego

Polska transformacja ustrojowa to wielki - uznawany na całym świecie - sukces pana profesora. Podobno rządy Rosji i Ukrainy prosiły pana profesora o pomoc z reformami.

Natomiast w Polsce nie wszyscy traktują reformy Balcerowicza jako sukces. Trudno być prorokiem we własnym kraju.

Zdaniem pana profesora finanse publiczne to dziedzina, w której reformy mają szczególne znaczenie dla tempa przyszłego rozwoju Polski. Konieczne jest ograniczanie deficytu publicznego, a co za tym idzie bieżących wydatków budżetu oraz podatków.

Dziś pan profesor jako przewodniczący Rady Forum Obywatelskiego Rozwoju w swych publicznych wystąpieniach nadal uważa, że konieczne jest dokończenie prywatyzacji, zmniejszenie liczby i poprawienie jakości tworzonych aktów prawnych, naprawa wymiaru sprawiedliwości, reforma sektora badań oraz edukacji i szkolnictwa wyższego.

Wszystkie te reformy wymagają stałego i silnego zaangażowania społeczeństwa obywatelskiego. To jest w demokracji ostateczny, najgłębszy warunek szybkiego rozwoju.

Wiesław Lewicki